Prawnik radzi: Zwolnili Cię niesłusznie z pracy, odwołaj się do sądu!

04 listopada 2013

Redakcja

Kategoria:

Porady prawne

Prawnik: W przedstawionym przez Panią stanie faktycznym powinna Pani bezwzględnie wnieść do Sądu Pracy pozew o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę. Pozew taki wnosi się w terminie 7 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia (w przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia termin ten wynosi 14 dni).

Niewątpliwie należy wskazać, że wszelkie przyczyny rozwiązania wskazane w wypowiedzeniu umowy o pracę powinny być precyzyjne i znajdować uzasadnienie w dokumentach i stanie faktycznym. Przyjmując, że likwidacja stosunku pracy jest pozorna, co jest częstym obecnie przypadkiem, to na pracodawcy w toku postępowania sądowego spoczywa ciężar udowodnienia zasadności przyczyn wypowiedzenia, w tym np. likwidacji stanowiska.

Przyczyna uzasadniająca wypowiedzenia umowy o pracy na skutek likwidacji stanowiska pracy musi nie tylko być rzeczywista, ale musi także istnieć w chwili dokonania wypowiedzenia. Orzecznictwo sądowe wskazuje, że zmiany organizacyjne uzasadniające likwidację stanowiska muszą być na tyle zaawansowane, aby nie istniały co do tego wątpliwości – Wyrok Sądu najwyższego z dnia 23 maja 1997 r., sygn. akt I PKN 176/97.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, że w dobie różnych praktyk stosowanych przez nieuczciwych pracodawców, pracownik zawsze powinien mieć świadomość tego, iż nie tylko może, ale i powinien odwołać się do Sądu Pracy. W przypadku, kiedy istnieją wątpliwości zarówno natury formalnej czy merytorycznej, co do zasadności i podstaw wypowiedzenia, należy liczyć się z tym, iż te wątpliwości Sąd powinien rozstrzygnąć na korzyść pracownika.

Na marginesie należy przestrzec również pracowników, iż nieuczciwi pracodawcy często próbując omijać przepisy kodeksu pracy, zamiast wypowiadać umowy o pracę, przedkładają pracownikom: zmianę warunków pracy lub płacy za porozumieniem albo pismo o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, twierdząc, że podpisanie tego porozumienia jest np. obowiązkiem służbowym lub standardową procedurą. Nic bardziej mylnego, pracownik nie jest zobowiązany do podpisywania jakichkolwiek pism, w których zrzekałby się jakiś uprawnień lub godził na rozwiązanie umowy, a odmowa podpisania takiego porozumienia nie może skutkować jakimikolwiek negatywnymi konsekwencjami dla pracownika.

Warunki formalne pozwu:
Odnosząc się do kwestii formalnych pozwu wskazać należy, że pracownikowi przysługują trzy zasadnicze roszczenia:

• roszczenie o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia (wyrok o takiej treści sąd wydaje, jeżeli w chwili wydania orzeczenia nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia umowy o pracę, co w większości przypadków, ze względu na długotrwałość procesu rzadko ma miejsce);
• roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy (wyrok o takiej treści sąd wydaje, jeżeli w chwili wydania orzeczenia umowa o pracę uległa już rozwiązaniu na skutek upływu okresu wypowiedzenia,
• roszczenie o odszkodowanie.

Roszczenie o odszkodowanie występuje zamiennie (alternatywnie) w stosunku do roszczeń o orzeczenie bezskuteczności wypowiedzenia lub przywrócenia do pracy.

Nadto wskazać należy, że z chwilą nierozpoznania sprawy do czasu upływu okresu wypowiedzenia, roszczenie o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy zmienia się w roszczenie o przywrócenie do pracy. W takiej sytuacji, pracownikowi przysługuje roszczenie o zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawiania bez pracy za okres od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia wydania wyroku, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Wyjątkiem są niektórzy pracownicy objęci szczególną ochroną przed wypowiedzeniem umowy o pracy (np. pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego), którzy mogą domagać się wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy.

Pozew wnosimy do sądu według wyboru pracownika tj.: do sądu, w którego okręgu znajduje się siedziba pracodawcy; sądu, w którego okręgu znajduje się zakład pracy lub w którego okręgu praca była lub miała być wykonywana. Stronami postępowania jest pracownik i pracodawca. Zgodnie z art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego wartość przedmiotu sporu o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia lub o przywrócenie do pracy przy umowie na czas nieokreślony oblicza się sumując wynagrodzenie brutto za cały rok.

W powództwie domagamy się uznania wypowiedzenia za bezskuteczne względnie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo zapłaty odszkodowania.

W uzasadnieniu pozwu należy przedłożyć łączącą strony umowę o pracę, wypowiedzenie umowy o pracę otrzymane od pracodawcy oraz wszelkie okoliczności i dowody na poparcie swoich twierdzeń. W przypadku pozorności likwidacji stanowiska pracy można powołać się tu na dokumenty dotyczące utworzenia nowego podobnego stanowiska pracy w tym czasie lub ogłoszenia o podobnym stanowisku, można również powołać świadków, którzy mogliby potwierdzić powyższe okoliczności.

W sprawach z zakresu prawa pracy, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 50 tys. zł, pracownik jest zwolniony od opłat. Z kolei, w przypadku przekroczenia kwoty 50 tys. Zł, wówczas niezbędne jest uiszczenie opłaty w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu.

Z chwilą uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia Sądu np.: w postaci przywrócenia do pracy, pracownik powinien zgłosić pracodawcy chęć podjęcia pracy w terminie 7 dni od przywrócenia do pracy.

porady prawnej udzielił
Wojciech Berendowicz